Dans notre série "Food & Figures", nos experts mettent en lumière un chiffre du secteur alimentaire. Dans cette édition, Liesje De Schamphelaire, conseillère environnement et énergie, explique comment plusieurs brasseries ont réussi à économiser 154 piscines olympiques d'eau souterraine profonde. Elle revient sur la troisième année du Green Deal Brouwers en Flandre, au cours de laquelle les 16 brasseries participantes ont fait des efforts Importants, malgré une année corona difficile.
16 brouwers werken samen aan een lager waterverbruik
De Green Deal brouwers is een vrijwillige overeenkomst die op 6 september 2018 afgesloten werd tussen de Vlaamse overheid, individuele brouwerijen, Belgische brouwers, Fevia Vlaanderen en Vlakwa. Deze Green Deal is ondertussen haar vierde werkingsjaar ingegaan. De activiteiten, resultaten en bevindingen van het 3e jaar staan samengevat in een publiek voortgangsrapport.
Tijdens het 3e jaar van de Green Deal Brouwers hebben wij met brouwerij Omer Vander Ghinste een nieuwe partij mogen verwelkomen. De teller komt daarmee op 16 deelnemende brouwerijen. In 2021 gingen opnieuw twee lerende netwerken door, noodgedwongen digitaal. Thema’s die daarbij aan bod kwamen zijn het potentieel van technische waterbesparende maatregelen, inspirerende en informatieve cases, vanuit de deelnemers en vanuit externen (vb. over samenwerking voor wateruitwisseling en over water-as-a-service) en een voorstelling van het SmartWaterUse project en de Waterbarometer tool.
Omdat inzetten op mensen ook waterbesparing kan opleveren, werd in 2021 de BLITS (Begeleid Leren in Teams) aanpak van Alimento toegelicht aan de brouwerijen en opgestart bij één van de deelnemende brouwerijen. In 2022 zullen we leren uit hun ervaringen.
Effect van corona op de waterbesparing
Wanneer we het waterverbruik per liter geproduceerd bier in 2020 vergelijken met onze nulmeting, zien we globaal gezien een besparing van 114.306 m³ ten opzichte van de start van de green deal. Die besparing is helaas wel minder groot dan het jaar daarvoor en dat hebben we te danken aan de coronacrisis.
Enerzijds zijn de productievolumes teruggevallen waardoor er verhoudingsgewijs vaak meer water moest gebruikt worden per liter bier (vb. relatief gezien meer reinigingswater nodig). Anderzijds zorgde de sluiting van de horeca ook voor een wijziging in de productmix. Door relatief meer af te vullen op kleinere flessen en blikken dan op vaten, was er opnieuw relatief meer reinigingswater nodig.
154 olympische zwembaden diep grondwater minder
Ondanks de coronacrisis kon globaal gezien en over alle deelnemers heen dus toch een waterbesparing in stand gehouden worden ten opzichte van de start van de Green Deal Brouwers. Wanneer we inzoomen op diep grondwater als waterbron, dan zien we dat er in 2020 maar liefst 386.234 m³ oftewel 154 olympische zwembaden minder diep grondwater gebruikt werd, door de 7 deelnemende brouwerijen die dit soort waterbron gebruiken. Specifiek voor de meest gevoelige diepe grondwaterlagen konden we een besparing van 45.413 m³ optekenen.
Optimalisatie, inzet op waterhergebruik en alternatieve waterbronnen
Door de onzekere situatie werden alvast heel wat investeringen on hold gezet. Toch ondernamen de brouwers ook in het moeilijke coronajaar 2020 heel wat acties. Zo voerde één brouwerij een aanpassing door van het spoelregime van de ontijzeraars, maar het verhoopte resultaat zal wellicht pas na de coronacrisis duidelijk worden. Verschillende brouwers voerden heel wat optimalisaties door aan hun installaties, zoals bijvoorbeeld aan de bevochtiging van dichtingen en de programmatie van centrifuges.
In de flessen- en vatenlijnen werd bijvoorbeeld met efficiëntere spoelmachines gewerkt of met een vacuümpomp in plaats van een afkoelingssysteem met water. Waterhergebruik is nog steeds een veelbelovende piste die door verschillende brouwerijen wordt onderzocht.
Ook de inzet van alternatieve waterbronnen komt aan bod, denk maar aan hemelwater en zelfs bemalingswater van een naburige werf. Tenslotte: meten is weten. Daarom blijven de brouwers verder bouwen aan inzicht in hun waterhuishouding door meters bij te plaatsen op heel wat punten.
Wil je meer info?
Het volledige voortgangsrapport kan je op deze link vinden: https://omgeving.vlaanderen.be/green-deal-brouwers.
Meer info over waterhergebruik vind je hier
