“Collegialiteit zit ingebakken bij onze bakkerijen”

Tom Quintelier, al jaren de expert rond energiedossiers bij Fevia, heeft er sinds juni een tweede petje bij. Hij nam de fakkel over van Kathou Wagemans als secretaris-generaal van FGBB, de Federatie van Grote Bakkerijen van België. In zijn nieuwe dubbele functie zal Tom, samen met assistente Cécile Dupont, verder bouwen op de grote collegialiteit binnen de sector om ze vooruit te helpen, onder meer in de energietransitie. Kathou is alvast zeer enthousiast over haar “energieke” opvolger die ook een grote passie voor brood heeft.

Dag Kathou, allereerst, voor wie het nog niet weet: wie is FGBB?

Kathou: “FGBB is een federatie die de belangen verdedigt van grote bakkerijen en dit in samenspraak met haar zusterfederaties en stakeholders. Maar ze is meer dan alleen dat, ze werkt ook samen met haar bestuurders van het Bestuursorgaan, leden-bedrijven, technisch comité en HR-medewerkers. FGBB vertegenwoordigt zowel industriële als grote bakkerijen met verschillende winkelpunten, die bijvoorbeeld vanuit een kleine bakkerij zijn uitgegroeid. Onze leden zijn dus bedrijven van alle groottes die verenigd zijn door dezelfde geest van ondernemerschap.”

Over welke producten spreken we dan allemaal?

Kathou: “Een hele variatie van bakkerijproducten, gaande van dagvers, diepvries, gasverpakt, voorverpakt of broden met specifieke gezondheidskenmerken, of de zogenaamde “indulgence” producten. Denk aan croissants, banket en bladerdeegvariaties. Onze grote bakkerijen maken verschillende types van producten, zowel op ambachtelijke wijze, met bakkers die bijvoorbeeld de aardbeientaarten maken, als producten op grotere industriële schaal. Maar kwaliteit is voor al onze bakkers, groot en klein, de eerste zorg.”

Hoe belangrijk is die inclusiviteit, Kathou?

Kathou: “Wij maken er een punt van om samen te werken met de hele sector. Zo beluisteren wij ook de noden en problemen van de kleinere bakkers. Onze federatie werkt daarom nauw samen met Bakkers Vlaanderen en de Fédération francophone de la boulangerie-pâtisserie, de federatie van de grondstoffenleveranciers en de maalderijen. We hebben uiteindelijk veel gemeenschappelijke dossiers op heel wat niveaus en we streven ernaar de belangen van de hele sector te ondersteunen waar mogelijk. Uiteraard zijn er altijd wel dossiers waar we tegenovergestelde belangen hebben, maar dan wordt er met respect voor elkaars belangen gehandeld.”

Tom, hoe zie jij jouw nieuwe rol?

Tom: “Ik zou eerst alle leden van Fevia willen geruststellen dat ik halftijds zal blijven werken als adviseur voor het departement milieu en energie van Fevia. Ik blijf me specifiek focussen op de dossiers rond energie-efficiëntie. Denk daarbij aan de vrijwillige sectorakkoorden in Vlaanderen en Wallonië, de vergroening van de energiedragers om de voedingsindustrie te helpen op haar weg richting CO2-neutraliteit. Voor de andere dossiers kan je verder beroep doen op de ploeg van het departement milieu en energie, bij Ann Nachtergaele.”

Lees het verhaal van La Lorraine, de grootste industriële bakker van België in onze food.be snacks hier

Wat zal je nieuwe halftijdse job als secretaris-generaal van FGBB concreet inhouden?

Tom: “Om helemaal exact te zijn, zal ik voor 45% werken voor FGBB en voor 5% voor de federatie van de mouterijen. Mijn opdracht is om de belangen van FGBB te verdedigen binnen de voedingsindustrie enerzijds, maar ook naar al de andere stakeholders anderzijds. Het gaat erom de specifieke belangen van de bakkerijen te behartigen in de verschillende dossiers: van sociale aspecten tot voedingsbeleid en van etiketteringsaspecten tot milieu en energie. En voor de meer algemene dossiers is het de bedoeling om nauw samen te werken met Fevia. Voor FBM, de Federatie der Belgische Mouters, zal ik meer een administratief ondersteunende rol hebben.”

Kan je een concreet voorbeeld geven van zo’n specifiek dossier?

Tom: “Ik denk bijvoorbeeld aan het Koninklijk Besluit (KB) van 1985 dat de definitie bepaalt van brood. Die is eigenlijk redelijk achterhaald en toch blijkt het niet zo evident om die aan te passen aan de realiteit van vandaag en de veranderende maatschappij. Consumenten willen steeds andere type broden.

Vroeger bestonden er misschien maar twee of drie soorten broden, terwijl je vandaag kan kiezen uit een waaier aan verschillende broden: brood met zonnebloempitten, wit of meergranenbrood, half-bruin of half-grijs, enzovoort. Er zijn zo veel variëteiten, laat staan broden met minder zout of meer vezels, … En dat maakt dat het huidige KB niet meer voldoet aan de verwachtingen van de consument. Het is heel beperkend om brood vandaag de dag nog zo te beschrijven.”

Vormt dat een rem voor innovatie?

Tom: “Volgens het KB brood uit 1985 mag je bijvoorbeeld enkel natriumchloride (keukenzout) gebruiken in brood, daar waar er ondertussen al heel wat innovaties op de markt zijn. Als er anderzijds vanuit de overheid geëist wordt aan zoutreductie te doen, is daar ook innovatie voor nodig maar dat is niet voorzien in het limitatieve KB brood.

We werken momenteel binnen de sector aan guidelines die hiervoor een oplossing kunnen bieden en we gaan hier nog verder op inzetten. Het is namelijk belangrijk voor onze bakkerijen een level-playing field te hebben tegenover bijvoorbeeld geïmporteerde broden, en dat iedereen moet voldoen aan dezelfde basisregels om de competitiviteit van onze bedrijven te verzekeren.”

Kathou, vertel eens waarom Tom voor jou de perfecte kandidaat is?

“Tom eet graag brood en maakt af en toe zijn eigen brood en hij heeft dus zeker een goede feeling met het product. Dat is alvast een eerste belangrijke vereiste! Anderzijds is de expertise van Tom goud waard en het kan een enorme toegevoegde waarde zijn voor de sector. Als energie-intensieve sector, zowel om brood te bakken als om het in te vriezen, moet de sector van de grote bakkerijen, net zoals de hele voedingsindustrie, stappen nemen in de energietransitie, en Tom heeft hiervoor de nodige expertise.

Bovendien, hij heeft vanuit zijn ervaring binnen Fevia heel wat kennis over talloze andere topics. Hierdoor weet hij in ieder geval waar hij de informatie of medewerking kan vinden. En natuurlijk weet hij zeer goed waarmee alle medewerkers van Fevia bezig zijn en kan hij er dus goed voor zorgen dat er geen dubbel werk wordt gedaan maar dat er eerder sprake is van een sterke aanvulling tussen de werking van Fevia en FGBB.”

Lees het verhaal van Patroba Family Bakers in onze food.be snacks hier

Wat zijn de 3 grootste uitdagingen op vlak van energie, Tom?

Tom: “Ten eerste, de beheersing van de energiekosten. Het is belangrijk om energie betaalbaar te houden omdat je energie nodig hebt om producten en diepvriesproducten te maken, producten te bakken en te koelen. Ten tweede, energie moet beschikbaar zijn. De oorlog in Oekraïne heeft onder andere door het dichtdraaien van de gaskraan aangetoond dat er plots een tekort aan energie kan zijn, vooral aan aardgas.

Momenteel gebruiken grote bakkerijen nog veel aardgas om hun ovens te laten draaien omdat het nu eenmaal de meest efficiënte vorm is om warmte te produceren. Fevia heeft er trouwens voor geijverd dat de voedingssector als een essentiële sector wordt beschouwd om prioritair toegang te krijgen tot energie en Europa heeft dat ondertussen erkend. Dus bij mogelijke tekorten moet er voorrang gegeven worden aan de voedingssector.

Ten derde, de energie moet zo groen mogelijk en CO2-vrij zijn. Tegen 2030 moeten we op Europees niveau onze emissies met 55% verminderen. Concreet gaan voedingsbedrijven alternatieven moeten zoeken, voornamelijk voor hun aardgasverbruik. Op dit moment zijn er alternatieven beschikbaar, zoals biogas of waterstofgas. Maar die zijn nog niet in die mate ontwikkeld dat we morgen bij wijze van spreken de switch kunnen maken. Het zal zijn tijd nodig hebben, maar ik ben ervan overtuigd dat aardgas nog nodig zal zijn in combinatie met alternatieven.

Dit zijn uiteraard geen dossiers specifiek voor de bakkerijsector. De hele voedingsindustrie kampt met dezelfde uitdagingen. Daardoor zijn de linken die ik kan leggen met de andere voedingsbedrijven en de hele sector van zeer groot belang.”

Zijn er nog andere burning issues?

Kathou: “Er zijn er een aantal uiteraard, maar het vinden van ‘talent’ (personeel) is toch wel een blijver. Dat kan je onder andere verklaren door het imago dat bakker een zwaar beroep is met veel nachtwerk, en dat terwijl de technieken sterk zijn geëvolueerd om het werk juist te vergemakkelijken. We zijn een zeer innovatieve en creatieve sector waar het ambacht zowel bij de kleine als de grote bakkerijen nog zeer hoog staat aangeschreven. Dat verhaal moeten we nog beter vertellen aan toekomstige medewerkers."

Ontdek in deze video hoe het bakkerijbedrijf Copains samen met haar werknemers naar nieuwe oplossingen zocht om rugproblemen van de bakkers te verminderen, wat meteen ook de werksfeer verbeterde:

Wat weten we nog te weinig over de bakkerijsector?

Kathou: “België heeft te weinig oppervlakte en niet altijd de juiste klimatologische omstandigheden om volledig zelfvoorzienend te zijn met lokaal geteelde granen. Er zullen dus altijd granen komen uit zowel België als Frankrijk, Duitsland of andere Europese buurlanden. Maar het lokale aspect van de productie, de vermaling, de eigen tradities en het daaraan gekoppelde sociaal bindweefsel maakt de hele sector tot zeer lokaal. Ook scoren we in België dankzij de hoge kwaliteit van onze producten. Van ons dagelijks brood tot onze typische 'pistolets' op zondag: de bakkerijproducten maken deel uit van onze cultuur.

Dit geheel is ook verbonden met het duurzaamheidsverhaal van brood. De productie van brood is behoorlijk duurzaam. Ook is brood een lekker, voedzaam en gezond product. Er zijn heel wat mooie verhalen te vertellen over brood, en bij uitbreiding over bakkerijproducten. Om de consumenten hier meer bewust van te maken, hebben we samen met onze sectorpartners en onze Nederlandse collega’s de Europese campagne “Brood, een goed verhaal” opgezet.”

Tom en Cécile, wat hebben jullie samen al ondervonden?

Tom: “We hebben onlangs samen de leden en de sectorpartners ontmoet. Ik was aangenaam verrast door de collegialiteit die er heerste tussen de bedrijven onderling en binnen de hele sector. Ondanks dat ze concurrenten zijn, trekken ze allemaal aan hetzelfde touw om vooruit te gaan. Ik heb ook ondervonden dat er veel belang wordt gehecht aan welzijn en sport en dat draagt ook bij aan het imago van bakkerijen als sector. Dat boeit mij ook in mijn nieuwe missie.”

Cécile: “Dat kan ik alleen maar bevestigen. De leden werken constructief samen en hebben een gemeenschappelijke passie en motivatie om samen oplossingen te vinden. De sector is in het algemeen zeer positief ingesteld en dat waardeer ik enorm. We gaan hier allebei met veel plezier op verder bouwen.”

Tot slot, Tom: welke boodschap zou je nog willen meegeven aan je nieuwe medewerkers?

Tom: “Ik zal er alles aan doen om de bakkerijen extra te stimuleren en te motiveren om de nodige inspanningen te leveren om zich klaar te stomen voor de toekomst. Ik heb ook het gevoel dat de leden goesting hebben en ervoor openstaan om mij hier zo goed mogelijk in te begeleiden. Dat geldt zowel voor de bakkerijen binnen FGBB als voor de mouterijen van FBM. Sterke federaties maken sterke bedrijven, en dat geldt ook andersom!”

Meer info over FGBB? Ga naar www.fgbb.be.

Nog meer van dat? Ontdek onze andere “sectoren in de kijker” hier