Fost Plus, FEVIA en Comeos stellen vast dat er voorlopige cijfers uit een studie besteld door OVAM circuleren over de hoeveelheid zwerfvuil en sluikstort en dat daaraan conclusies gekoppeld worden over de effectiviteit van het zwerfvuilbeleid en de invoering van een nieuw statiegeldsysteem. Die nieuwe cijfers zijn tegelijk oude cijfers want ze betreffen de situatie voor de invoering van het actieplan tegen zwerfvuil dat de verpakkende industrie en minister Joke Schauvliege in 2016 ondertekenden en dat in 2018 geëvalueerd zal worden. Als partners van ‘Vlaanderen Mooi’ vinden wij het gepast om kort en bondig te reageren.
Geen conclusie mogelijk over een beleid dat startte in 2016, met cijfers van 2015
De laatste weken proberen een aantal organisaties of individuen de publieke opinie te overtuigen om een statiegeldsysteem in te voeren. Er wordt rijkelijk verwezen naar een studie over de hoeveelheid en kostprijs van zwerfvuil en sluikstorten in Vlaanderen.
De cijfers die Apache publiceerde werden vorige week vertrouwelijk gepresenteerd in een werkgroep maar zijn vooralsnog voorlopige cijfers. Met voorlopige en voorbarige cijfers kunnen we onmogelijk een correct debat voeren. Bovendien bestelde de OVAM een peer review.
Nieuwe aanpak zet in op meer dan sensibilisering
De cijfers hebben betrekking op 2013 en 2015, hoe dan ook vóór de start van de versterkte aanpak binnen ‘Vlaanderen Mooi’. Een evaluatie van het huidig beleid op basis van deze cijfers is dus totaal onmogelijk en methodologisch niet correct. De evaluatie van deze nieuwe aanpak is midden 2018 voorzien en een beslissing over de invoering van het statiegeld is nu niet aan de orde.
Het betreft wel degelijk een nieuw beleid dat sinds 2016 fundamenteler en krachtiger inzet op gedragswijziging want uiteindelijk is zwerfvuil eerder een gedrags- dan een productprobleem.
Meer info over Vlaanderen Mooi: klik hier
Statiegeld is een schijnoplossing.
Statiegeld is niet het wondermiddel dat zwerfvuil uit de wereld helpt, het op gang brengen van een echte maatschappelijke beweging rond publieke netheid is dat wel. Dat is wat het verpakkend bedrijfsleven samen met de Vlaamse overheid (OVAM) en de lokale besturen (VVSG) wil doen.
Een dergelijk systeem kost handenvol geld, en zal het probleem van het zwerfvuil niet oplossen. Drankverpakkingen vormen slechts een fractie van het zwerfvuil dat ons land ontsiert. Sigarettenpeuken, plastic zakken, kauwgom en papiertjes maken de meerderheid van zwerfvuil uit en gemeentes zullen blijven betalen voor de opkuis daarvan.
Statiegeld zal niet enkel de doeltreffendheid van de blauwe PMD-zak ondermijnen maar evenzeer de uitstekende recyclageresultaten in België. Bovendien brengt dit systeem een fors verlies aan comfort voor de burger met zich mee.
Ten slotte, bij de invoering van een statiegeldsysteem zou de kostprijs voor de inzameling en recyclage van verpakkingsafval jaarlijks tussen de 180 en 230 miljoen bedragen (dat is zowat een verdrievoudiging van wat het hele huidige systeem). De kosten zullen uiteindelijk door alle consumenten gedragen worden.
