In 9 maanden tijd hebben Belgen meer uitgegeven in supermarkten aan de andere kant van onze grenzen dan in heel 2022. Koopkracht onder druk en hogere taksen in eigen land verklaren dit zeker.
In de eerste 3 kwartalen van 2023 bedroegen de grensaankopen al 566 miljoen euro, tegenover 546 miljoen euro in heel 2022. Het is dus zeker dat 2023 helaas een historisch jaar zal worden, met een totaalbedrag dat waarschijnlijk de grens van 700 miljoen euro zal overschrijden.
Een groot deel van deze stijging kan worden toegeschreven aan Frankrijk. De uitgaven van Belgen zijn daar met 76% gestegen als we de eerste drie kwartalen van 2023 en 2022 met elkaar vergelijken. In Nederland is de stijging 'slechts' 34% en in Duitsland/Luxemburg 13%. Ter vergelijking: de uitgaven van huishoudens in supermarkten in België zijn veel minder gestegen (11%). Dit toont de populariteit van grensoverschrijdend winkelen aan.
Dit fenomeen is vooral duidelijk voor dranken. De onderstaande grafiek toont de productcategorieën waarvoor het aandeel van de uitgaven voor voeding in België aanzienlijk verschilt van die in de buurlanden, hetzij positief, hetzij negatief. Vlees bijvoorbeeld vertegenwoordigt 19,5% van de huishoudelijke uitgaven voor voeding in België, terwijl het slechts 11,5% van de aankopen in het buitenland vertegenwoordigt. Omgekeerd vertegenwoordigen niet-alcoholische dranken 15,8% van de kassaticket in het buitenland, tegenover slechts 8,1% in België.
Wat hebben alle producten aan de rechterzijde van de grafiek gemeen? Het zijn natuurlijk dranken. Maar het zijn vooral producten waarvoor de taksen, met name de accijnzen en de verpakkingsheffing, in België veel hoger liggen dan in de buurlanden. Aangezien deze belastingen onvermijdelijk worden doorgerekend in de prijzen, is het niet verwonderlijk dat Belgen de grens oversteken om goedkoper boodschappen te doen. Volgens onze berekeningen zal de Belgische overheid in de eerste drie kwartalen van 2023 bijna 85 miljoen euro mislopen aan niet-geïnde btw, accijnzen en verpakkingsheffingen.
