EU sluit "groenste handelsakkoord ooit" met Nieuw-Zeeland

Op 9 juli ondertekenden de EU en Nieuw-Zeeland een vrijhandelsakkoord. Het akkoord zal begin volgend jaar in werking treden, en vanaf dan kunnen alle Europese goederen tariefvrij worden uitgevoerd. Het is ook het eerste Europese handelsakkoord met een apart hoofdstuk over handel en duurzame ontwikkeling. Het akkoord dient als model voor dat met grote broer Australië, waar in oktober een Belgische Economische Missie doorgaat. Wat betekent dit akkoord voor jouw producten?

Handelsrelatie België-Nieuw-Zeeland in voeding en dranken: momenteel beperkt

De uitvoer van Belgische voeding en dranken naar Nieuw-Zeeland bedroeg in 2022 27 miljoen euro. Dit was goed voor 0,3% van onze verre uitvoer. Wij exporteren voornamelijk chocolade- en maalderijproducten, mout en verwerkte groenten en fruit naar Nieuw-Zeeland.

De Nieuw-Zeelanders exporteren vooral kiwi’s, schapenvlees, slachtafval en zuivelproducten naar ons land.

Waarom is dit akkoord dan belangrijk?

Dit akkoord is het eerste Europese handelsakkoord 2.0

Dit akkoord bevat het meest ambitieuze hoofdstuk over handel en duurzame ontwikkeling ooit, het zogenaamde Trade and Sustainable Development (TSD) hoofdstuk, en is volledig in lijn met de nieuwe Europese duurzaamheidsstrategie. Er zijn engagementen rond de klimaatdoelstellingen van Parijs en rond arbeidsrechten opgenomen, die - indien nodig - met handelssancties kunnen worden afgedwongen. Er zijn ook verbintenissen rond circulaire economie en ontbossing opgenomen in het akkoord. Om het met de woorden van de Nieuw-Zeelandse premier te zeggen, dit is het “groenste handelsakkoord ooit”.

Dit is ook het eerste Europese handelsakkoord met een apart hoofdstuk rond duurzame voedselsystemen en dierenwelzijn.

Er is ook een speciaal hoofdstuk opgenomen rond steun aan kmo’s voor het uitbreiden van hun export.

Zoals steeds zijn de Europese regels rond gezondheid en voedselveiligheid geldig voor alle producten die in de EU verkocht worden, dus ook voor geïmporteerde voeding en dranken. Onze regels rond GGO’s (genetisch gemodificeerde organismen) en pesticiden gelden dus ook voor de Nieuw-Zeelandse producten.

Dit is het eerste akkoord in lange tijd dat de EU kon afsluiten

Dit is een ‘EU only' handelsakkoord. Dat betekent dat dit verdrag onder de exclusieve bevoegdheid van de Europese Unie valt. De Raad van de Europese Unie gaf de Europese Commissie in 2018 een mandaat om dit akkoord te onderhandelen en eind juni om het te ondertekenen. België heeft dus inspraak gehad via de Minister van Buitenlandse Zaken in de Raad en via de Belgische parlementsleden in het Europese Parlement. Dat zal het akkoord na het zomerreces goedkeuren. Zodra het verdrag in Nieuw-Zeeland is geratificeerd, kan het in werking treden. Het verdrag zal dus ten laatste begin volgend jaar formeel in werking treden, en is zo in een recordtempo tot stand gekomen.

De nationale en regionale parlementen moeten het akkoord dus niet ratificeren. En dat is maar goed ook: in België liggen er nog steeds 8 Europese handelsakkoorden* te wachten op ratificatie door de Brusselse, Waalse en Duitstalige parlementen…

Welk potentieel ligt er voor Belgische producenten van voeding en dranken?

In een recente studie over het handelsakkoord tussen de EU en Nieuw-Zeeland wijst de FOD Economie op de voordelen voor verwerkte voeding en dranken. Voor veel voedingswaren golden er al geen tarieven, omdat ze onder de ‘most favoured nation’ (MFN) nultarieven van de WTO vielen. Voor andere voedingswaren gold een invoertarief van 5% zoals voor wijn en mousserende wijn, chocolade, suikergoed en koekjes. België is de grootste Europese exporteur van bereide groenten-, fruit- en aardappelproducten en maalderij- en moutproducten (waaronder inuline en gluten) naar Nieuw-Zeeland en zal hier dus het meest profiteren van de handelsliberalisering.

Waar moeten we voor oppassen?

Vooral de sector van het schapenvlees zou onder druk kunnen komen door een grotere invoer van schapenvlees uit Nieuw-Zeeland. Volgens de FOD Economie zal de impact op de zuivel- en rundsvleessector beperkt zijn. De EU is momenteel namelijk een kleine afzetmarkt voor Nieuw-Zeeland.

Gevoelige producten zoals zuivelproducten, rundvlees en schapenvlees, ethanol en suikermaïs worden bovendien niet volledig geliberaliseerd. Er zullen tariefcontingenten gelden voor Nieuw-Zeelandse producten die naar de EU komen, en deze volumes worden geleidelijk aan opgebouwd de komende 7 jaar:

• Rundsvlees: 10.000 ton hoogkwalitatief grasgevoerd rundsvlees aan 7,5%
• Melkpoeder: 15.000 ton aan 20%
• Schapenvlees: 38.000 ton aan 0%
• Boter: 21.000 ton aan 5%
• Kaas: 25.000 ton aan 0%
• Melkwei: 3.500 ton aan 0%
• Suikermaïs: 800 ton aan 0%
• Ethanol: 4.000 ton aan 0%

Voorbeeld voor handelsakkoord EU-Australië

Dit akkoord dient als voorbeeld voor het akkoord EU-Australië. De onderhandelingen voor dit akkoord gaan momenteel hun laatste fase in. Verwacht wordt dat dit akkoord begin volgend jaar ondertekend zal worden. Een groep Fevia-leden gaat in oktober alvast naar Australië. Tijdens de Belgische Economische missie gaan zij na welke opportuniteiten er voor hen liggen in “The Land Down Under”.

Voor het volledige akkoord tussen de EU en Nieuw-Zeeland, klik hier 
Zodra het akkoord in werking treedt, kan je op Acces2Markets ook makkelijk terugvinden welke regels voor jouw product van toepassing zijn.

*Associatieakkoord met Centraal-Amerika, economisch partnerschapsakkoord met Ghana, economisch partnerschapsakkoord met Ivoorkust, economisch partnerschapsakkoord met de SADC, investeringsbeschermingsakkoord met Singapore, investeringsbeschermingsakkoord met Vietnam, handelsakkoord met de Andesgemeenschap, Economisch en handelsakkoord met Canada (het Comprehensive Economic and Trade Agreement of CETA).