Europa stuurt richting meer duurzaamheid: wat betekent het voor bedrijven?
De Europese Green Deal legt de lat voor bedrijven steeds hoger op het vlak van duurzame ontwikkeling. Enter CSDDD en CSRD: twee nieuwe richtlijnen rond “due diligence” en rond duurzaamheidsrapportering, waarvan de impact vandaag al voelbaar is in de voedingsketen. Logisch dat heel wat voedingsbedrijven zich afvragen hoe hiermee om te gaan. Wij gingen tips & tricks verzamelen bij experts van KPMG en PwC… en ontdekten hoe voedingsbedrijven als Greenyard, Food n’Joy en Vandemoortele ermee aan de slag gaan.
Due diligence (CSDDD of CS3D)
CSDDD, acroniem voor de “Corporate Sustainability Due Diligence Directive”, spitst zich toe op alle risico’s voor mens en milieu doorheen de toeleveringsketen. De opeenvolgende crisissen creëerden de afgelopen jaren een moeilijke economische context, maar om als bedrijf op lange termijn competitief te blijven, mag het duurzaamheidsaspect niet uit het oog verloren worden.
Ook de productie van voeding en dranken kan mogelijk negatieve effecten op mens en milieu met zich meebrengen. Deze richtlijn bepaalt hoe bedrijven rekening moeten houden met de feitelijke en potentiële impact van hun activiteiten op het milieu en op de mensenrechten. Die moeten ze door CSDDD in kaart brengen, voorkomen, beperken en/of stoppen. Het spreekt voor zich dat CSDDD een grote uitdaging vormt voor voedingsbedrijven, maar toch zijn er ook commerciële en strategische opportuniteiten aan verbonden. Bij Greenyard gingen ze de uitdaging aan.
Greenyard
Aangezien ze bij Greenyard jaarlijks zo’n 2,6 miljoen ton product aankopen vanuit meer dan 90 landen, werkten ze al met doelstellingen rond verantwoord inkoopbeleid die een social compliance-certificatie vereisten van alle telers in medium- en hoog-risicolanden. Door enerzijds de due diligence-wetgeving in Duitsland, hun belangrijkste markt, en door anderzijds de samenwerking in het kader van het Sustainability Initiative for Fruit and Vegetables (SIFAV), koos Greenyard ervoor om een versnelling hoger te schakelen.
Op groepsniveau werkten ze de eigen gedragscode bij en rolden ze intussen ook een gedragscode voor suppliers uit. Daarnaast startten ze intern een pilootproject op om de due diligence-principes van de OESO praktisch uit te werken en om een formeel due diligence-beleid te ontwikkelen. De implementatie vraagt een mindshift omdat ook de eigen operaties en indirecte aankoop in beschouwing genomen worden.
Wat zou je andere voedingsbedrijven aanbevelen? Frédéric Rosseneu (Business Development Manager): “Verzeker je van de steun van het topmanagement, deze wetgeving heeft impact op nagenoeg alle bedrijfsprocessen. Het lijkt overweldigend, maar het belangrijkste is dat er een duidelijk plan is dat aangeeft wat je nu al doet en wat je op middellange en lange termijn zal doen. Het lerend netwerk van Fevia bood voor ons echt een meerwaarde door de uitwisseling van praktische informatie, obstakels, ... op het vlak van wetgeving die voor alle deelnemers tot dan toe vrij onbekend was.”
Tips & Tricks
De voedingsindustrie ziet veel nieuwe wetten op zich afkomen, waaronder de CSDDD-richtlijn. Maar hoe beginnen we daar nu aan? Quinten Smits (Lawyer) en Hadrien Bosly (Lawyer) van PwC Legal helpen ons op weg in 6 stappen!
Hadrien Bosly, Lawyer
Quinten Smits, Lawyer
Stap 1: start met een risicoanalyse
Neem de bestaande activiteiten en de toeleveringsketen onder de loep en identificeer mogelijke negatieve gevolgen op mensenrechten en milieu.
Stap 2: herevalueer het interne systeem, beleid en procedures
Integreer een effectief due diligence-onderzoek in het bedrijfsbeleid, de managementsystemen en de interne controles om zo te verzekeren dat de richtlijn in de toekomst nageleefd wordt.
Stap 3: verzamel alle nodige informatie
Welke informatie is er voorhanden over de bedrijfsvoering en de waardeketen? En welke informatie wordt nog niet vrijgegeven?
Stap 4: pas de contracten aan
Om de richtlijn makkelijker na te leven, neem je bepalingen op in nieuwe contracten (vb. Het recht om informatie op te vragen bij de andere partij).
Stap 5: werk slim
Creëer parallellen en synergieën met CSRD-initiatieven, en vermijd zo dubbel werk.
Stap 6: stel experten aan
Investeer in werknemers die verantwoordelijk zijn voor de naleving van CS3D (vb. een duurzaamheidsteam of -functionaris). Zij zijn verantwoordelijk voor de naleving van de duurzaamheidsstrategie, inclusief CS3D en andere ESG-regels (zoals CSRD).
Wil jouw bedrijf ook aan de slag gaan met due diligence? Laat je dan verder inspireren door onze wegwijzer en artikel over CSDDD.
Wist je dat… wij een lerend netwerk aanbieden over due diligence? Blijf op de hoogte van alles wat leeft binnen CSDDD en leer van en met collega’s en experten. Meer info kan je hier terugvinden en via onderstaande video.
Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD)
Terwijl CSDDD zich focust op hoe duurzaam de toeleveringsketen van een bedrijf is, staat bij CSRD het voedingsbedrijf centraal. Hoe duurzaam is het bedrijf? Door een duurzaamheidsrapport op te stellen, kan elk bedrijf de balans opmaken en groeikansen ontdekken. Zo kunnen ze bijvoorbeeld beter aansluiten bij de wensen van de consument, investeren in de relatie met de leverancier of de toeleveringsketen (CSDDD) verbeteren: het zijn enkele kansen om de strategie en het beleid van een bedrijf te optimaliseren dankzij CSRD. Food n’Joy en Vandemoortele tonen hoe het kan.
Food n’Joy
Tien jaar geleden begon Food n’Joy zijn energie- en waterverbruik te monitoren. Die twee criteria breidden zich in de loop der jaren uit naar tien criteria. Tegenwoordig doen ze een beroep op Fevia’s duurzaamheidsroadmap om hun duurzaamheidsrapport op te stellen. Ze gebruiken de vier pijlers als kompas om duurzame keuzes te maken en toekomstgerichte uitdagingen te formuleren.
Food n’Joy ondervindt verschillende voordelen van CSRD: door hier samen met hun medewerkers mee aan de slag te gaan, krijgen ze intern meer suggesties voor verbeteringen. Daarnaast bereiken ze ook opvallend meer sollicitanten onder de 30 jaar dankzij hun duurzaamheidsrapport. In een volgende fase willen ze CSRD ook inzetten naar klanten en leveranciers toe.
Wat zou je andere voedingsbedrijven aanbevelen? Arnaud Bonnel (Managing Director): “Het is hoog tijd om te beginnen, anders kom je voor grote problemen te staan! Een verslag over duurzame ontwikkeling opstellen is momenteel een concurrentievoordeel, morgen zal het de norm zijn. Wees pragmatisch en begin met eenvoudige criteria die iedereen aanspreken. Bekijk ten slotte jouw werk met een kritisch oog en vraag extern advies, zij zullen helpen om je aanpak te verrijken.”
Vandemoortele
Ook bij Vandemoortele stellen ze vast dat het loont om er op tijd aan te beginnen. In 2017 publiceerden ze hun eerste duurzaamheidsrapport en sinds 2020 rapporteren ze volgens de GRI-standaarden. Vorig jaar brachten ze voor het eerst een geïntegreerd jaarrapport uit met daarin financiële en duurzaamheidscijfers, waarvoor ze de Belgian Sustainability Impact Report Award kregen. “Duurzaamheid is ingebed in de strategie en cultuur van ons bedrijf, dus de keuze voor een geïntegreerd verslag lijkt logisch” (Aurélie Comhaire, Group Sustainability Manager).
Toch zien ook zij nog enkele werkpunten: “De duurzaamheidscijfers kennen nog niet de maturiteit van de financiële resultaten. Heel wat data worden nog manueel verzameld. Vandaag rapporteren we al heel wat, maar met CSRD gaat dit zeker toenemen. Onze financiële afdeling heeft veel expertise op het vlak van rapportering op een automatische manier. Die expertise zullen we nog meer gaan gebruiken voor de duurzaamheidsgegevens.”
Daarnaast willen ze, in samenspraak met hun stakeholders, hun duurzaamheidsstrategie updaten op basis van de dubbele materialiteitsoefening (zie hieronder: Tips & tricks, Stap 3), een vereiste in de nieuwe Europese CSRD-wetgeving. De duurzaamheidsverslaggeving verandert aan een snel tempo, maar bij Vandemoortele evolueren ze mee.
Tips & tricks
Bedrijven die vandaag starten met hun roadmap naar CSRD-compliance, kunnen een competitief voordeel creëren en hiermee hun toekomstige groei en winstgevendheid verzekeren. Volg het stappenplan van Steven Mulkens, Executive Director, ESG Reporting & Assurance bij KPMG, om je bedrijf klaar te stomen op de nieuwe CSRD-wetgeving.
Stap 1: scoping analyse
Analyseer de groepsstructuur om na te gaan hoe en op welk niveau het bedrijf zal rapporteren. Krijg zo zicht op het efficiëntste rapporteringsniveau binnen de groep.
Stap 2: gap analyse
Hoe up-to-date is de duurzaamheidsstrategie en -rapportage? Identificeer hiaten ten opzichte van de CSRD-rapporteringsvereisten en creëer zo een basis om op verder te bouwen. Stel een duidelijk en realistisch plan op dat aangeeft welke duurzaamheidsthema’s onderbelicht zijn, en welke acties er moeten genomen worden om de kwaliteit en volledigheid van de duurzaamheidsprocessen en -gegevens te verbeteren.
Steven Mulkens, Executive Director, ESG Reporting & Assurance
Stap 3: dubbele materialiteitsanalyse
De inhoud van de duurzaamheidsrapportering dient gebaseerd te worden op een dubbele materialiteitsanalyse, die zowel de impactmaterialiteit als de financiële materialiteit in acht neemt. Er moet met andere woorden geanalyseerd worden welke impact het bedrijf heeft op duurzaamheidsthema’s (inside-out) en welke impact die duurzaamheidsthema’s hebben op het bedrijf (outside-in). Tip: voer deze analyse al in een vroeg stadium uit om zo de materiële thema’s duidelijk in kaart te brengen en gericht te kunnen observeren.
Stap 4: transparante rapportering
Er zijn duidelijke voordelen verbonden aan CSRD. Impactvolle en transparante rapportering kan leiden tot nieuwe financieringsmiddelen en bijkomende inzichten in niet-financiële risico’s en opportuniteiten. Bovendien kan het de geloofwaardigheid en reputatie van het bedrijf versterken, en dus ook helpen om talent aan te trekken op de arbeidsmarkt en de personeelsretentie te verhogen.