Beheersing van omgevingspathogenen: hoe ga je er als bedrijf mee aan de slag?

Fevia en haar sectorfederaties werkten in samenwerking met de Universiteit Gent een nieuw hoofdstuk uit over de beheersing van omgevingspathogenen binnen een bedrijf. Een extra stap in de preventieve beheersing van voedselveiligheid. Voedingsbedrijven kunnen hiermee aan de slag om omgevingspathogenen op te sporen en te verwijderen binnen hun productiesite: begin er vandaag nog aan!

Nood aan een preventieve beheersing van omgevingspathogenen

Steeds meer voedingsbedrijven kregen de voorbije jaren te maken met problemen op vlak van voedselveiligheid door de aanwezigheid van omgevingspathogenen in de productiesite. Recente incidenten tonen aan dat bepaalde persistente stammen, ook wel ‘huisstammen’ genoemd, zeer moeilijk onder controle te houden zijn. Ook het FAVV stelt vast dat bedrijven te vaak nog tekortschieten bij de uitvoering van hun autocontrolesysteem en roept op tot een verhoogde waakzaamheid.

Een bijkomende uitdaging is de komst van moderne analysetechnieken zoals whole genome sequencing (WGS). Dat is een gamechanger waarmee voedselgebonden uitbraken sneller aan de oppervlakte komen. Het gebruik ervan tijdens de recente incidenten toont nu aan dat deze een enorme impact heeft op onze sector…

Waar de focus tot nu toe vooral lag op het respecteren van de microbiologische criteria in het eindproduct, is er nu nood aan een verhoogde aandacht voor de afwezigheid van huisstammen in de productieomgeving. Om deze opkomende problematiek tegemoet te komen reiken we nu dit hoofdstuk aan om eventuele omgevingspathogenen in een bedrijf proactief aan te pakken.

Het hoofdstuk dient als aanvullend document bij de bestaande autocontrolegidsen. Het FAVV heeft dit gevalideerd en gepubliceerd op zijn website. Het is tot stand gekomen via de samenwerking van Fevia en haar sectorfederaties, Prof. Liesbeth Jacxsens (Vakgroep Levensmiddelentechnologie, Veiligheid en Gezondheid, faculteit bio-ingenieurswetenschappen, UGent) en dr. Koen De Reu (ILVO). 

Wat komt er aan bod?

Het hoofdstuk heeft als doel bedrijven te informeren over omgevingscontrole van pathogenen en kruisbesmetting tussen voedingsmiddelen en pathogenen te voorkomen.

Inhoudelijk focussen we op 2 pijlers in het hoofdstuk:

1. Preventieve maatregelen via goede hygiëne- en productiepraktijken: welke maatregelen kan je als bedrijf nemen om microbiologische contaminatie van je productieomgeving te voorkomen ?
2. Effectieve omgevingsmonitoring: verificatie of de preventieve maatregelen doeltreffend zijn en het nemen van corrigerende acties indien een positief omgevingsstaal wordt gevonden.

Overgangstermijn

Gezien de techniciteit van de module is het van groot belang dat bedrijven voldoende tijd krijgen om de vertaalslag te maken op bedrijfsniveau. Er geldt een overgangstermijn van twee jaar vanaf publicatiedatum zodat bedrijven de module kunnen implementeren in hun werking. Gedurende deze periode wordt het hoofdstuk nog niet gehanteerd tijdens de autocontrole audits.