Enkel circulaire huishoudelijke verpakkingen op de markt brengen
Download PDF fiche (676.46 KB)Wat is onze doelstelling richting 2025?
Tegen 2025 willen we enkel recycleerbare, herbruikbare of biologisch afbreekbare verpakkingen op de markt brengen.
- Recycleerbare verpakkingen worden selectief ingezameld en gerecycleerd tot nieuwe grondstoffen, om zo nieuwe producten te vervaardigen.
- Voor herbruikbare verpakkingen nemen we de Europese standaard EN 13429:2000 als referentie.
- Voor composteerbare verpakkingen volgen we het Koninklijk Besluit van 9 september 2008 over de vaststelling van productnormen voor composteerbare en biologisch afbreekbare materialen.
Hoe willen we die doelstellingen bereiken?
- We sensibiliseren en informeren bedrijven in het kader van Pack It Better, het Belgische platform voor duurzame verpakkingsontwerpen, onder meer via seminaries, presentaties, workshops …
- In 2022 ontwikkelden we een nieuw verpakkingspreventieplan voor de voedingssector. In dit plan bundelen we onder andere initiatieven van bedrijven rond meer recycleerbare, herbruikbare en composteerbare verpakkingen.
- We evalueren regelmatig het sturende effect van de Groene Punt-bijdragen en passen deze indien nodig aan.
- We investeren in onderzoek en ontwikkeling om niet of moeilijk recycleerbare verpakkingen te vervangen door innovatieve, recycleerbare alternatieven.
- We passen onze verpakkingslijnen aan om nieuwe verpakkingen mogelijk te maken en op de markt te brengen.
- We testen en investeren in nieuwe businessmodellen om eenmalige verpakkingen te vermijden en/of te vervangen door herbruikbare verpakkingen. In dat kader nemen we actief deel aan de Green Deal “Anders Verpakt”. We zoeken naar mogelijkheden om een gelijkaardig project op te starten in Wallonië en Brussel.
Waar staan we vandaag?
In de eerste plaats onderzoeken we het verband tussen de hoeveelheden gerecycleerde huishoudelijke verpakkingen die niet onder de categorieën “gevaloriseerd”, “gevaloriseerd-overig” en “ontradend tarief” van Fost Plus vallen, en de totale hoeveelheid huishoudelijke verpakkingen die door de leden van Fost Plus in België op de markt worden gebracht. De verpakkingen die onder deze drie categorieën vallen worden niet ingezameld voor sortering en/of recyclage of voldoen niet aan de sorteerregels. Ze worden dus niet gesorteerd of gerecycleerd en worden bijgevolg beschouwd als “niet-recycleerbaar”.
Alle huishoudelijke verpakkingen worden hiervoor in rekening genomen. Het is niet mogelijk om een onderscheid te maken tussen food- en non-foodverpakkingen. Foodverpakkingen vertegenwoordigen echter meer dan 80% van de verpakkingen op de markt, waardoor de algemene cijfers aanvaardbaar zijn voor plastic verpakkingen van voedingsproducten. Fost Plus publiceert deze cijfers jaarlijks.
| 2018 | 2020 | 2021 | 2022 |
% recycleerbare verpakkingen | 82,60% | 97,50% | 97,17 % | 97,76 % |
Bron: Fost Plus
We zien dat de hoeveelheid verpakkingen die niet gesorteerd en gerecycleerd kunnen worden in België zeer laag is.
Voor herbruikbare verpakkingen worden de gegevens jaarlijks verzameld door Fost Plus en gepubliceerd door het IVCIE. Volgens het jaarverslag van IVCIE van september 2023 was de verhouding tussen herbruikbare huishoudelijke verpakkingen en wegwerpverpakkingen in 2021 gestegen naar 184%. Deze verhouding was iets hoger dan in 2020, maar aanzienlijk lager dan in 2015, toen was het 249%.
Op dit moment zijn er geen cijfers beschikbaar over biologisch afbreekbare/composteerbare verpakkingen. Bovendien heeft dat soort verpakkingen in België geen recyclagekanaal. Begin 2023 oordeelde IVCIE dat dit type verpakking het sorteren en recycleren verstoort. Fevia moedigt bedrijven daarom niet aan om dit te gebruiken.
Wat doen we concreet als sector?
- Met ons verpakkingspreventieplan van 2020 willen we verpakkingen steeds duurzamer maken.
- Eind 2019 publiceerden Pack4Food, Flanders’ FOOD, VIL, Catalisti en SIM de roadmap ‘Voedselverpakking van de Toekomst’. Met deze gezamenlijke visie en strategie rollen ze de komende jaren projecten rond duurzame verpakkingen uit.
- In 2021 lanceerden Valipac en Fost Plus met de steun van Fevia, Comeos en Detic, en in samenwerking met diverse expertisecentra, het platform Pack It Better, waar bedrijven informatie en advies over circulaire verpakkingen kunnen terugvinden.
- Via het ecomodulatieprincipe van de Groene Punt-bijdrage moedigen we bedrijven aan om recycleerbare verpakkingen te gebruiken. Bedrijven zijn namelijk wettelijk verantwoordelijk voor de duurzame verwerking van de verpakkingen na de consumptie van hun producten. Ze kunnen kiezen voor een collectieve oplossing via Fost Plus en in dat geval de ‘Groene Punt’-bijdrage gebruiken. Ze betalen dan een financiële bijdrage, berekend op basis van de hoeveelheid verpakkingen die ze op de markt brengen en het type materiaal dat ze daarvoor gebruiken. Via de Groene Punt-bijdrage dekt elk gerecycleerd verpakkingsmateriaal zo de kosten van zijn recyclageketen. Hoe lager het tarief, hoe makkelijker het is om de verpakking in te zamelen, te sorteren, terecycleren… en vice versa.
Wat hebben wij gedaan sinds de lancering van de roadmap?:
- Op 11 maart 2022 ondertekenden Fevia Vlaanderen, 8 voedingsbedrijven en 96 andere organisaties en bedrijven de Green Deal Anders Verpakt met ministers Zuhal Demir en Hilde Crevits. Elk ondertekenend bedrijf voerde een proefproject voor herbruikbare of niet-herbruikbare verpakkingen in. Flanders’ FOOD heeft van haar kant een Vision2Reuse-project opgezet om met innovatieve technieken herbuikbare verpakkingen te evalueren.
- Fevia diende bij het IVCIE een nieuw preventieplan in voor de periode 2022-2024. 117 voedingsbedrijven nemen eraan deel. Met de geplande maatregelen kunnen we voor 4.000 ton verpakkingen preventiemaatregelen nemen. Dat is 30% meer dan bij het vorige preventieplan. Dit plan werd door IVCIE goedgekeurd in september 2023.
- We hebben het CircoPack-project met Flanders' FOOD en Pack4Food afgerond. Het doel van dit project was om bedrijven een tool te bieden waarmee ze de beste verpakking kunnen kiezen, zowel qua circulariteit als op het vlak van de essentiële functies van de verpakking. Er is een nieuw TACTIC-project met hetzelfde doel gestart.
- Samen met onder andere Catalisti lanceerde Flanders' FOOD het TRUCE-project om nieuwe plastic films te ontwikkelen met bijzondere aandacht voor het einde van hun levensduur zodat ze gemakkelijk gerecycleerd kunnen worden. Een ander project van Flanders’ FOOD, Multi2Recycle, heeft als doel het evalueren van recycleerbaarheid van flexibele verpakkingen op basis van hun samenstelling en de impact op de houdbaarheid van producten. Het project REPAC werkt aan de recycleerbaarheid van papier/karton.
- In samenwerking met Fost Plus wordt een groter bewustzijn gecreëerd bij bedrijven en sectoren waarvan de verpakkingen niet als recycleerbaar kunnen worden beschouwd. Er werden verschillende bezoeken gebracht aan sorteercentra om bedrijven te helpen beter rekening te houden met de sorteer- en recyclageketen. In mei 2023 organiseerde Fevia hierover een webinar. 140 mensen werden er geïnformeerd over de laatste ontwikkelingen.
