Minister Khattabi identificeert landbouw en voeding als een van de belangrijke thema’s in haar ‘Just Transition’-traject. Tijdens dit traject werden academici, overheden, burgers en het maatschappelijk middenveld structureel geconsulteerd. Wat moeten we hieruit onthouden? Wij noteren 3 bedenkingen en oplossingen.
Op 8 en 9 november hield de federale minister van Klimaat, Leefmilieu, Duurzame Ontwikkeling en de Green Deal, Zakia Khattabi een conferentie voor een rechtvaardige transitie. Beleidsmakers, stakeholders, academische experten en burgers kwamen er samen om te bespreken hoe we onze economie en maatschappij kunnen herinrichten op een rechtvaardige manier.
Twee dagen lang werd er over rechtvaardige transitie besproken vanuit verschillende standpunten, thema’s en sectoren zoals landbouw en voeding, transport en mobiliteit, constructie, gezondheidszorg, energie, financiering en investeringen, armoedebestrijding, etc.
De voedingssystemen staat onder druk: wat nu?
Volgens de conferentie voor rechtvaardige transitie staan voedingssystemen steeds meer onder druk door de klimaatverandering (bv. door extreme weeromstandigheden, overstromingen, …). Hierdoor zijn er periodes waar de voedingsproductie, de agrovoedingsketen en de voedselzekerheid in gedrang komen. De conferentie voor een rechtvaardige transitie legt een aantal bedenkingen en oplossingen op tafel:
- Om de doelstellingen voor klimaatneutraliteit tegen 2050 te behalen, moeten alle Belgische sectoren hun inspanningen verhogen. Voor de voedingssector legt de conferentie de prioriteit op het bestrijden van voedseloverschotten, het verminderen van vleesconsumptie, het uitfaseren van synthetische bestuivers en chemische pesticiden, en meer milieuvriendelijke methodes voor veeteelt en landbeheer. Voor een verbetering van landgebruik wordt gepleit voor meer bos en niet-voedingsgewassen.
- De conferentie schuift hybride beleidsmaatregelen naar voren die zowel milieu- als sociale doelen hebben. Denk bijvoorbeeld aan de link tussen de voedingssector, de volksgezondheid en de armoedeproblematiek. Volgens de conferentie leiden maatregelen die streven naar een gezonder voedingspatroon en progressieve landbouwmodellen zonder dat deze kost voelbaar is, voor lage inkomens tot een grotere veerkracht, een verminderde CO2-uitstoot en een beter welzijn.
- De geïndustrialiseerde landen moeten tussen 2017 en 2050 tussen 2% en 4% van hun gemiddelde BBP investeren om klimaatverandering tegen te gaan. FOD Financiën en FOD Volksgezondheid schatten in 2020 dat er per jaar zo’n 13 miljard euro wordt vrijgemaakt voor subsidies voor de uitfasering van fossiele brandstoffen. Zo creëert de weg naar klimaatneutraliteit nieuwe investerings- en innovatiemogelijkheden, ook voor de voedingssector.
Meer weten?
De ‘Just Transition’-conferentie toont eens te meer aan dat voedsel centraal staat in de maatschappelijke debatten als het gaat om de toekomst van de planeet. Met zijn duurzaamheidsroadmap heeft Fevia samen met zijn leden de weg voorwaarts uitgestippeld. Tijdens het Just Transition-traject heeft Fevia er herhaaldelijk op gewezen dat veel bedrijven in de voedingssector zich al inzetten voor meer duurzaamheid, elk op hun eigen manier. Er moet ook worden gestreefd naar consistentie tussen de verschillende wetgevingen en naar vereenvoudiging van de administratieve procedures. Er wordt veel energie gestoken in rapportering en andere administratieve verplichtingen. Bedrijven, en vooral KMO’s, houden hierdoor weinig tijd en energie over voor concrete actie op het terrein. Ook daar moet rekening mee gehouden worden voor een rechtvaardige transitie.
Meer informatie over het ‘Just Transition’-traject samen met de verschillende aanbevelingen en studies vind je hier.