De toegang tot betaalbare, evenwichtige voeding verbeteren
Wat is onze doelstelling richting 2025?
We willen dat onze voeding en dranken voor iedereen voldoende betaalbaar en toegankelijk is. En we willen onze positie op dat vlak zo mogelijk verbeteren. Het spreekt voor zich dat we daarin als voedingsindustrie een rol te spelen hebben en idealiter het voortouw nemen.
Maar het gaat hier om een complexe, maatschappelijke problematiek die we vanuit verschillende invalshoeken kunnen benaderen en waarop we niet zomaar klinkklare antwoorden kunnen geven. Het is belangrijk om die invalshoeken te onderzoeken en goed in kaart te brengen. Fevia wil hiertoe initiatief nemen, het debat aansturen en partners en stakeholders betrekken.
Hoe willen we die doelstellingen bereiken?
Het uitwerken van een position paper, na grondige analyse van de problematiek en het nodige overleg, vormt een eerste, noodzakelijke stap en zal het uitgangspunt vormen voor verdere initiatieven en acties (concrete voorstellen, doelstellingen en een actieplan).
In aanloop naar de zomer van 2022 zullen we die position paper uitwerken en valideren. Vervolgens zullen we het debat aansturen en voeden op federaal en regionaal niveau. Deze fase zal gelden van de tweede helft van 2022 tot 2025. In die periode rollen we ook het actieplan uit dat in functie van de position paper wordt uitgewerkt.
Bij het schrijven van de position paper vertrekken we van de Global Food Security Index (GFSI) als indicator. De GFSI berekent een algemene omgevingsscore voor voedselzekerheid. De score is het gewogen gemiddelde van vier factoren: de betaalbaarheid, de beschikbaarheid, de kwaliteit en de veiligheid van voeding. Die scores worden berekend voor 130 landen in vijf regio’s (Europa, Noord-Amerika, Latijns-Amerika, Azië en het Midden-Oosten/Afrika).
Ons doel is om te bekijken hoe we onze GFSI-score kunnen verbeteren door te analyseren welke factoren en actoren in dit kader bepalend zijn en die we positief kunnen beïnvloeden. We zullen ook bekijken hoe dit werkt in andere landen die een betere score hebben en welke lessen we daaruit kunnen trekken. Met die kennis op zak zullen we voorstellen uitwerken en in overleg gaan met onze stakeholders op de verschillende niveaus om te komen tot een actieplan.
Als vertrekpunt kiezen we voor een brede benadering waarbij we deze problematiek ook bekijken vanuit onze visie rond evenwichtige voeding(spatronen) in een gezonde levensstijl, vanuit een ketenbenadering en in een bredere maatschappelijke context. Daarbij houden we ook rekening met omgevingsfactoren en beleid op vlak van bijvoorbeeld opvoeding, onderwijs, inkomen, fiscaliteit, sociale bescherming en armoedebestrijding.
In functie daarvan zullen we deelthema’s en stakeholders uitkiezen, binnen en buiten de agrovoedingsketen, om die bij de oefening te betrekken. Wat daarin niet mag ontbreken, zijn het belang van correcte informatie en van sensibilisering rond de beschikbaarheid van betaalbare, evenwichtige voeding. Ook de waarde van voeding en het spanningsveld tussen “betaalbaarheid” en “rentabiliteit” van voeding zijn van belang in die discussie. De productie van lekkere, kwalitatieve, veilige, diverse en duurzame voeding heeft immers een prijs en dat is niet de “laagste prijs”. Een correcte prijs en eerlijke handelspraktijken zouden daarbij een evidentie moeten zijn. Anders is het systeem niet economisch leefbaar en bijgevolg ook niet duurzaam aan zich. Ecologische, maatschappelijk en economische duurzaamheid moeten samengaan. Dat moeten we ook duidelijk maken aan de afnemers van onze bedrijven en aan de consument.
Waar staan we vandaag?
In 2020 stond België op de 18de plaats in de algemene rangschikking van de GFSI (voor 113 landen). In 2021 gingen we 4 plaatsen achteruit, vooral door een relatief mindere score voor betaalbaarheid, kwaliteit en veiligheid.
In 2022 verbeterde onze positie. We stegen naar de 17de plaats. Na deze index is de situatie verbeterd in 3 van de 4 subindexen. Ons land staat echter slechts op de 27ste plaats voor "Duurzaamheid & aanpassing" en op de 33ste plaats voor "Beschikbaarheid”. Er is dus zeker nog ruimte voor verbetering. Een gedetailleerdere analyse van de indicatoren waaruit de (sub)indexen bestaan, zal ons in staat stellen om de kritieke punten te identificeren.
BELGIUM Ranking (113 countries) | Food security environment (global) | Affordability | Availability | Quality & Safety | Sustainability & Adaptation |
2020 | 18 | 4 | 42 | 5 | 30 |
2021 | 22 | 13 | 43 | 14 | 26 |
2022 | 17 | 4 | 33 | 4 | 27 |
Wat doen we concreet als sector?
- Als voedingsindustrie ondernemen we acties om de gezonde keuze voor de consument gemakkelijker te maken: initiatieven en engagementen rond gezonde tussendoortjes op school, rond marketing van voedingsproducten naar jonge kinderen toe (Belgian Pledge), rond het verminderen van de calorie-inname voor de Belgische consument via productherformulering, aanpassing van portiegroottes, marketing en consumenteninformatie, jaarlijkse ondersteuning van concrete projecten rond voeding en welzijn naar jongeren toe via een Fonds van de Koning Boudewijnstichting dat Fevia financiert.
- Fevia communiceert als stem van de Belgische voedingsindustrie regelmatig in het publieke debat dat we een juiste waarde aan voeding moeten geven. Als sector benadrukken we dat we moeten komen tot een correcte beeldvorming over alles wat erbij komt kijken om voeding en dranken te produceren volgens de regels van de kunst, in een complexe context met consumenten, afnemers, regelgevers en andere stakeholders die steeds veeleisender worden.
- In het kader van armoedebestrijding en het voorkomen van voedselverlies, leidde de jarenlange samenwerking tussen Fevia en de Belgische Federatie van Voedselbanken in juli 2021 tot de ondertekening van een charter dat de schenkingen vanuit de voedingsindustrie van kwalitatieve voedingsproducten die niet kunnen worden gecommercialiseerd, verder moet stimuleren.
We werken rond deze thematiek ook samen met Comeos, Schenkingsbeurs en het collectief van sociale circulaire ondernemers HERW!N en FDSS.
Wat hebben wij gedaan sinds de lancering van de roadmap?:
In de nasleep van de coronacrisis en de oorlog in Oekraïne, en de gevolgen daarvan voor de koopkracht van gezinnen, is toegang tot betaalbaar voedsel een zeer actueel onderwerp. Tijdens de coronacrisis werd de voedingssector erkend als essentiële sector. De voedingsbedrijven zetten de productie verder met hun Food Heroes, en dankzij hun inspanningen kon de Belgische bevolking tijdens de crisis blijven genieten van voeding die beschikbaar bleef.
De oorlog in Oekraïne heeft geleid tot een sterke stijging van de grondstofprijzen, en de torenhoge inflatie die daarop volgde tot loonstijgingen. De verschillende spelers in de voedselketen, waaronder voedingsbedrijven, kregen daarom te maken met kostenstijgingen die zich alleen maar konden vertalen in hogere voedselprijzen. Fevia informeerde de verschillende regeringen hierover.Om dit fenomeen niet te verergeren vroeg Fevia hen om hun verantwoordelijkheid op te nemen door geen nieuwe belastingen of heffingen (btw, accijnzen, verpakkingen …) op te leggen op voedings- en drankproducten.