Heel wat voedingsbedrijven digitaliseren en robotiseren in sneltempo en starten nieuwe productielijnen op. Dat vergt meer en meer technische competenties. Neem daar nog bij dat een hele generatie “papy en mamy boomers” op pensioen gaat en je begrijpt dat de sector voor grote uitdagingen staat om talenten aan te trekken en om te scholen. Een herkenbare situatie bij vele Belgische voedingsbedrijven, waaronder de befaamde koekjesfabrikant en hofleverancier Delacre, die volop inzet op opleidingen.
Koekjestrommels gaan digitaal
Delacre is gekend voor haar groene Koninklijke koekjesdoos en ondertussen wereldbekend voor haar heerlijke koekjes, waaronder de iconische Cigarettes Russes, les Biarritz, en les Marquisettes. Wat is het geheim achter het succesverhaal? Het werk van gepassioneerde Food Heroes die sinds 1975 het familiebedrijf doen draaien.
Vandaag investeert het bedrijf fors in de automatisatie en digitalisatie van de verpakkingslijn om haar productie nog verder uit te breiden. De handen van toen werken meer en meer samen met robots en moeten dus ook leren werken met die nieuwe technologieën.
“De fabriek van Lambermont bestaat 46 jaar en kent een laag personeelsverloop, maar werknemers van weleer starten binnenkort aan hun welverdiend pensioen”, vertelt Cécile Broens, HR Manager en zelf al 28 jaar bij Delacre. “Tegenover deze “papy-mamy boom, moeten wij werknemers opleiden”.
Opleiding, opleiding, opleiding
Om de vernieuwde productie te doen draaien en ons allen te voorzien van de heerlijke koekjes, zet Delacre dan ook alles op alles om nieuwe medewerkers aan te trekken en de food heroes die in dienst zijn om te scholen. Dat doen ze samen met verschillende partners, waaronder het competentiecentrum Formalim Verviers en Alimento, het opleidingsfonds van de voedingssector.
“In onze bedrijfscultuur is investeren in opleiding essentieel, zowel voor ons personeel als voor uitzendkrachten. Alvorens aan de selectieprocedure deel te nemen, moeten uitzendkrachten een e-learningcursus volgen over hygiëne en veiligheid op het werk en over de presentatie van bepaalde functies. Alle werknemers doorlopen dit proces. Zodra ze erin geslaagd zijn, geeft Formalim hen een opleiding over HACCP en een certificeringscertificaat. In de ateliers van dit competentiecentrum worden ze ook beoordeeld op hun behendigheid aan de hand van een tool, uitgewerkt door de opleiders. Ze komen een live test doen op onze productielijnen in het kader van een FOREM opleidingscontract."
Delacre maakt jaarlijks de balans op van zijn behoeftes aan arbeidskrachten en het is niet verwonderlijk dat het moet omgaan met een gebrek aan geschoolde arbeiders. Daarom leidt het bedrijf, na werving en selectie, veel mensen intern op, zowel op de proceswerkplaats als in de verpakkingsdienst.
Behoefte aan geschoolde arbeiders
“De functies waar we vooral op zoek zijn, zijn de productielijnverantwoordelijken. Helaas volgen maar weinig werkzoekenden deze opleiding. Iedereen vecht om deze profielen.”, aldus Cécile. “De opleiding voor operatorenverantwoordelijken om machinist van verpakkingen te worden is een van de andere opleidingen waar wij de voorkeur aan geven. Wat deze opleiding betreft, vind ik dat er nog veel mogelijkheden zijn om de technische vaardigheden te verbeteren.”
“Wij investeren ook enorm in het opleiden van onze medewerkers om de nieuwe digitale tools en robots te gebruiken. Daarnaast doen we ook aan intern management- en leadershipscoaching”, verduidelijkt Cécile. Afhankelijk van de behoeftes, richt het bedrijf zich ook op technische “upgrading” gebaseerd op de kennis of de woordenschat van mechanische onderdelen. Een betere communicatie tussen de manufacturing- en onderhoudsmedewerkers zal bijvoorbeeld de performantie van de nieuwe verpakkingsmachines verbeteren.
Werk is een waarde
Delacre is zonder twijfel een echte pionier in het opleiden van zijn food heroes. Sinds een tiental jaren organiseert het bedrijf trouwens de validatie van de vaardigheden van zijn medewerkers. Het vereiste vaardigheidsniveau van de sector neemt toe en dus hebben bedrijven meer mensen met technische- en technologische vaardigheden nodig.
“Vroeger wierven we bakkers aan, vandaag zijn het mensen van alle achtergronden. We hebben technische mensen nodig die ook kennis hebben van de grondstoffen. Dit aspect komt ook aan bod in de opleiding voor productielijnverantwoordelijken. We moeten met de tijd meegaan en dynamisch blijven. We moeten mensen ervan bewust maken dat werk een waarde is en dat het mogelijk is carrière te maken in de voedingsindustrie. Ik wil er graag aan herinneren dat onze sector cruciaal en fundamenteel was tijdens de gezondheidscrisis, wat bewijst dat het een essentiële sector voor iedereen is.”
Een beetje geschiedenis
Delacre is opgericht door Charles Delacre. In 1872 opent hij zijn eerste fabriek , waar hij begint met chocolade te produceren. In 1979 wordt Delacre hofleverancier van het Belgische Koningshuis. Dan broeit het idee om unieke koekjes te maken en brengt hij in 1891 het eerste koekje op de markt onder de naam “Pacha Delacre”. Zijn zoon Pierre Delacre zal de koekjesproductie echt ontwikkelen. Vandaag vindt de productie van de Delacre koekjes plaats in Frankrijk (Nieppe) en België (Lambermont) en deze worden verdeeld in een tiental landen.
Focus op STEM
De situatie van Delacre is herkenbaar voor vele bedrijven uit de sector. “De krapte op de arbeidsmarkt is enorm. Onze sector digitaliseert en robotiseert en de manuele arbeid verdwijnt stilaan. In de plaats komen jobs die technische competenties vereisen. Dat zorgt al langer voor een switch in onze bedrijven.” aldus Anke Grooten, Social Affairs Director bij Fevia en vice-voorzitter bij Alimento.
Een switch waar Fevia de bedrijven in wil ondersteunen. “We zetten in op het verhogen van het aantal leerlingen in het STEM-onderwijs en ook op de kwaliteit van dat STEM-onderwijs. We organiseren ook tal van bedrijfsbezoeken en promoten onze sector als werkgever met de employer brand Food At Work.”
Daarnaast bouwt Fevia de partnerschappen met Forem en VDAB verder uit. “We blijven daarbij het belang benadrukken van opleidingen voor werkzoekenden richting knelpuntberoepen binnen onze sector. Dat die opleidingen meer mobiel gebeuren en dus dichter bij de werkvloer, moedigen we bij de competentiecentra Formalim, Epicuris en VDAB zeker aan.”
Loopbaanfonds op maat
Om ook haar food heroes in de veranderende jobs te ondersteunen richtten Fevia en sociale partners in de schoot van Alimento het loopbaanfonds voedingsindustrie op.
“Met het loopbaanfonds ondersteunen we werkgevers en werknemers uit de sector doorheen hun volledige loopbaan, om zo duurzame loopbanen uit te bouwen. We voorzien daarom verhoogde opleidingsbudgetten van maximaal 2500 euro per werknemer. Die kunnen ze inzetten op verschillende momenten: bij de start van hun loopbaan, tijdens veranderingen in hun job door bijscholing en ook bij het einde van de tewerkstelling bij een voedingsbedrijf. Het fonds biedt daarnaast ook HR-advies, expertise, loopbaanbegeleiding en ondersteuning in de kosten van kinderopvang aan. Zo gaan we als sector de uitdagingen van morgen aan,” concludeert Anke.
Wat is de rol van de overheid?
Als stem van de voedingsindustrie, vraagt Fevia aan onze beleidsmakers om verder te investeren in de food heroes van morgen:
- Focus in het onderwijs op STEM-opleidingen en op duaal leren, zodat de instroom van gekwalificeerde medewerkers verhoogt.
- Focus op opleidingen naar knelpuntberoepen in de sector (via de VDAB, Forem, Actiris en competentiecentra).
- Maak werk van een toekomstgericht en eenvoudig wettelijk kader voor inloop- en transitietrajecten die werknemers en werkzoekenden begeleiden naar de vele tewerkstellingsopportuniteiten in de voedingsindustrie.